Nijer darbe sonrası felakete sürükleniyor: Ekonomik destekler geri çekiliyor, elektrik bile verilmiyor
Dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Nijer, 26 Temmuz askeri darbesinin ardından kaosa sürüklenirken, bir yandan da ekonomik olarak çıkmaza girmenin eşiğine geldi. Devlet bütçesinin neredeyse yarısını yurt dışından finanse eden Nijer, darbe nedeniyle sert tepkilerle karşılaştı. ABD, Fransa, Almanya ve AB, Nijer’e olan tüm takviye kuvvetlerini iptal ederek işbirliğini askıya aldı. Nijer’in elektriğe bağımlı olduğu Nijerya, ülkeye elektrik vermeyi durdurdu.
7. EN FAKİR ÜLKE
Uluslararası toplum darbenin seyrini değiştirmek için defalarca yaptırımlar açıklarken, bu yaptırımların ülke için geri dönülmez sonuçları olabileceği belirtiliyor. Nijer, 2022 BM İnsani Gelişme Endeksi’nde 191 ülke arasında 189. sırada yer alıyor. Dünyanın en büyük 7. uranyum tedarikçisi olan Nijer, dünyanın en fakir ülkeleri sıralamasında da 7. sırada yer alıyor.
DIŞ YARDIM DEVLET BÜTÇESİNDE DEĞERLENDİRİLDİ
Yaklaşık 10 milyon kişinin (toplam nüfusun yüzde 41’i) aşırı yoksulluk içinde yaşadığı Nijer’de devlet bütçesinin yüzde 40’ı dış yardımlardan oluşuyor. Nijer ayrıca komşusu Burkina Faso, Mali ve Nijerya’daki çatışmalar nedeniyle bir mülteci akını ile karşı karşıya. Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre Nijer, Burkina Faso, Mali ve Nijerya’dan kaçan 255 bin mülteciye ev sahipliği yapıyor.
ANA BAĞIŞÇI AB BÜTÇE TABANI KESME
Nijer’in resmi kalkınma yardımlarının ana bağışçısı olan Avrupa Birliği (AB), 2021-2024 ortasında eğitim, yönetişim ve sürdürülebilir büyümede kullanılmak üzere Nijer’e 503 milyon avroluk bir bütçe ayırdı. Öte yandan AB, Avrupa Barış Fonu (EPF) aracılığıyla Nijer ordusunu desteklemek için geçen yıl toplam 70 milyon avroyu onayladı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, darbenin AB-Nijer çıkarları açısından sonuçları olacağını belirterek, Nijer’e verilen bütçe desteğinin derhal kesileceğini ve güvenlik alanındaki işbirliğine ara verildiğini duyurdu.
ALMANYA, FRANSA VE ABD’DEKİ TEMELLERİNİ DURDURDU
Geçen yıl Nijer’e 131.6 milyon dolarlık yardım paketi açıklayan Fransa, tüm kalkınma yardımlarını ve bütçe takviyesini askıya aldı. Almanya, 2021’de onaylanan 120 milyon avroluk iki yıllık yardım paketini de askıya aldığını bildirdi. Nijer’e bu yıl 233 milyon dolar yardım yapacağını açıklayan ABD, darbe nedeniyle yardımın risk altında olduğuna dikkat çekti. Dünya Bankası, Nijer’de özel ortaklıklar dışındaki operasyonlar için ödemelerin askıya alındığını duyurdu.
NİJERYA ÜLKE ELEKTRİĞİNİ KESTİ
Öte yandan, elektrik konusunda komşusu Nijerya’ya büyük ölçüde bağımlı olan Nijer, ciddi bir enerji kriziyle karşı karşıya kaldı. Nijer’in elektrik ihtiyacının yüzde 70’ini karşılayan Nijerya, Nijer’i besleyen hattı keserek elektrik vermeyi durdurdu.
Uluslararası toplumun yanı sıra bölgesel örgütler de Nijer’e yaptırım uygulama kararı aldı. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), üye ülkelerin Nijer ile olan tüm ticari faaliyetlerini durdurduğunu duyurdu. Batı Afrika Devletleri Merkez Bankası (BCEAO) da darbe nedeniyle Nijer’in tüm varlıklarını dondurdu. Nijer Başbakanı Ouhoumoudou Mahamadou, bu yardımlara sırt çevirmenin intihar olduğunu ve yaptırımların ülkeyi felakete sürükleyeceğini belirterek uluslararası toplumdan yardım istedi.
Rus Paralı Asker Grubu WAGNER ÜLKEYE GİRİYOR
Öte yandan Nijer’de 26 Temmuz’da gerçekleşen darbenin ardından ülke, Fransa ile askeri iş birliğine son verdi. Dünyanın en büyük uranyum ihracatı üreticisi Nijer’de yeni hükümet Wagner ile yeni bir sözleşme imzaladı ve Rus paralı askerleri ülkeye girdi.
